Kukurydze – architektoniczna perełka Osiedla Tysiąclecia

Kukurydze to symbol Osiedla Tysiąclecia. Charakterystyczne wieżowce uznawane są architektoniczną perełkę Tauzena ze względu na swój unikatowy i nietypowy wygląd. Wymieniane są również jako ikony Katowic obok takich budynków jak Spodek, Superjednostka czy siedziba NOSPR. Co sprawia, że Kukurydze są tak kultowe?

Kukurydze – wyjątkowe wieżowce Tauzena

Bliźniacze budynki są położone przy ulicy Zawiszy Czarnego w centralnej części największego osiedla mieszkalnego w Katowicach i jednego z największych w Polsce, czyli Osiedlu Tysiąclecia. Według danych z 2014 r. pięć charakterystycznych budynków zamieszkiwało około 2100 osób, co stanowi niecałe 10% mieszkańców całego osiedla. Te wyjątkowe wieże zostały zaprojektowane przez Henryka Buszkę i Aleksandra Frantę, czyli dwóch z czterech architektów odpowiadających za projekt całego osiedla. Ich budowę rozpoczęto pod koniec lat 70., a ostatnią Kukurydzę ukończono w latach 90.

Kukurydze to kompleks 5 budynków – trzech wież o wysokości ponad 80 m (z antenami ich wysokość wynosi 87 m, bez nich – 82 m) oraz dwóch mniejszych bloków o wysokości 56 m. Aby umożliwić rozróżnienie budynków, każdy z nich jest oznaczony kolejną liczbą porządkową – wyższe z nich oznaczono cyframi 1-3, natomiast niższe 4 i 5. Tuż po budowie Kukurydze 1, 2 i 3 były najwyższymi budynkami mieszkalnymi w Polsce, obecnie znajdują się w pierwszej dziesiątce – zdeklasowały je nowe budowle w Warszawie, Wrocławiu i Gdyni. Są także jednymi z najwyższych wieżowców w Katowicach.

Kukurydze-architektoniczna-perelka-Osiedla-Tysiaclecia-2

Kukurydze – kuzynki Marina City, siostry Gwiazd

Charakterystyczne budowle Tauzena są dalekimi kuzynkami dwóch bliźniaczych wież Marina City w Chicago – to właśnie na nich architekci wzorowali swój projekt. Co prawda, Kukurydze nie dorównują im pod względem wysokości (każda z wież Marina City mierzy 179 m!), ale obie konstrukcje robią ogromne wrażenie. Warto również zauważyć, że kompleks w Chicago, jak i Osiedle Tysiąclecia uważane są za “miasto w mieście” – większość potrzeb mieszkańców można zaspokoić na miejscu, bez konieczności opuszczania budynku czy osiedla.

Co może być dla niektórych zaskakujące, bliższymi kuzynkami Kukurydz, a właściwie ich siostrami są bloki z Osiedla Walentego Roździeńskiego w Katowicach, które potocznie nazywane jest Os. Gwiazdy ze względu na równie charakterystyczny wygląd bloków. Buszko i Franta odpowiadali za projekt obydwu osiedli i postanowili, by Kukurydze również oprzeć na planie ośmiokąta, ale ostre kanty, nadające kształt gwiazdy budynkom na Os. Roździeńskiego, zastąpiono zaokrąglonymi – dzięki czemu budynki uzyskały swój charakterystyczny wygląd kolby kukurydzy.

Kukurydze-architektoniczna-perelka-Osiedla-Tysiaclecia

Kukurydze – architektoniczne rozwiązania

Budowa na planie ośmiokąta wynikała nie tyle ze względów estetycznych, co praktycznych. Większa ilość narożników gwarantowała lepszą wentylację, a także większą ilość naturalnego światła w mieszkaniach, dlatego zdecydowano się na budowę na planie ośmiokąta zamiast standardowego czworokąta. Buszko i Franta przywiązywali ogromną uwagę do detali związanych z komfortem mieszkańców, dlatego zdecydowano się na takie rozwiązanie. O ich trosce najlepiej świadczy fakt, że przed rozpoczęciem budowy przeprowadzono liczne badania geologiczne i klimatyczne, dzięki którym możliwe było zaprojektowanie osiedla tak, aby zminimalizować problem zanieczyszczenia powietrza.

Kukurydze to prawdopodobnie najczęściej fotografowane budynki na Tauzenie i jedne z najczęściej fotografowanych w Katowicach. Z pewnością o ich popularności decyduje wyjątkowy kształt. Jednym, zgodnie z nazwą, przypominają kolbę kukurydzy, a innym kwiat czy lufę czołgu. Bez względu na odmienne interpretacje, Kukurydze od czasu ich wybudowania są architektoniczną perełką Osiedla Tysiąclecia i zapewne jeszcze długo tak pozostanie.